Als ‘gewoon doormodderen’ niet meer werkt

In de provincie Utrecht kunnen agrarisch ondernemers gebruik maken van een plattelandscoach. Deze begeleiding start bij de vraag van de ondernemer en kan gaan over bedrijfsmatige thema’s, maar ook over meer persoonlijke dingen. Zo ook bij Anton en Janny Zwart uit Leusden. Zij kregen in de gaten dat ze nog wel met elkaar spraken, maar  niet over dat wat er nu écht belangrijk is.

De familie Zwart werd gecoacht door Lizanne Roeleven en delen hun verhaal. Janny: “Het heeft ons echt verder geholpen en wij zijn echt blij wat Lizanne voor ons heeft gedaan. Dus als we een ander kunnen helpen met ons verhaal is dat mooi meegenomen.”

Leven op de boerderij

Ze werden een stel op de langste dag, 21 juni, nu bijna 36 jaar geleden. Het was op een verjaardagsfeestje met een groepje vrijgezelle vrienden en genoeg bier. Ze lachen als ze terugdenken aan die avond. Janny: “Ik vond hem een aantrekkelijke man. Tien jaar ouder dan ik en heel verstandig en rustig. Ik was een beetje een flierefluiter. Mijn ouders ontvingen hem met open armen! Ik ben mijn hele leven al op een boerderij te vinden. Eerst op die van mijn opa en oma en na de landbouwschool werkte ik intern op een boerderij hier wat verderop.” Ook Anton was blij met deze mooie en kordate vrouw, die helemaal klaar was voor het leven op de boerderij.

Taakverdeling

Van het een kwam het ander, en na verloop van tijd werd er getrouwd en gewerkt in het gemengde bedrijf dat ze overnamen van Anton’s ouders. De taakverdeling in de maatschap was duidelijk. Anton zorgde voor de varkens en Janny deed de koeien en het werk op het land. Samen kregen ze twee kinderen. Hun zoontje Niels overleed 25 jaar geleden bij de geboorte. Hun dochter Nina is nu 24 en studeert aan de universiteit. Zij heeft geen plannen om de boerderij over te nemen.

 

“Dus wel praten, maar het nergens over hebben”

 

De aanleiding om in 2021 een plattelandscoach in de arm te nemen, begint eigenlijk al in 2013 als Anton stopt met de varkenshouderij. Daarmee verandert voor beiden de vertrouwde en prima situatie op het bedrijf. Janny houdt van het werk met de koeien en doet dat het liefst zelfstandig. Ze is dan ook nu nog niet toe aan pensioen of stoppen. Anton had ineens tijd over en besteedde die ook aan de koeien: “Ik had heus wel in de gaten dat dit niet goed voor ons werkte. Maar ik kan terwijl ik bezig ben, uren over iets malen. Zonder dat te bespreken. Gewoon doormodderen. Dat is wat je dan doet.” Janny: “Dus wel praten, maar het nergens over hebben. Ik zag in een nieuwsbrief het bericht over de Plattelandscoaches en bedacht dat dit wel eens iets voor ons zou kunnen zijn. Eerst was de aanleiding vooral praktisch: hoe gaan we de toekomst van ons bedrijf vormgeven? Maar ook onze communicatie vond ik belangrijk. Hoe kunnen we samen makkelijker leven en communiceren?”

Anton en Janny Zwart op hun grasland

Drijfveren

Hun coach Lizanne Roeleven stelde voor om ook een drijfverenanalyse te doen. Een individueel onderzoekje naar wat je belangrijk vindt en waar je energie van krijgt. Lizanne: “Zo’n scan is geen waardeoordeel, de uitkomst is niet goed of fout. Het is wat het is. Soms zie je dan dat mensen dezelfde dingen belangrijk vinden. Vaker ontdek je dat partners aan heel andere dingen waarde hechten. Denk aan een relatie waarin de een bijvoorbeeld een familiemens is, van samenwerken houdt en harmonie zoekt. Terwijl de ander gaat voor hard werken, niet bang is voor de confrontatie en de dingen zo goed mogelijk wil doen. Het helpt als je dat van elkaar weet.”

 

“Een plattelandscoach? Ga dat doen!”

 

Anton: “Onze scan was een duidelijk voorbeeld van hoe uitersten elkaar aantrekken. We wisten dat op zich wel. Nu het zo op een rijtje stond, gaf dat nieuwe inzichten. We snappen weer beter hoe de dingen tussen ons werken. En het geeft ons een manier om erover te praten. Dat brengt rust.” Janny: “Dat doormodderen was ook verstikkend voor het bedrijf. We hebben heel lang beslissingen voor ons uitgeschoven. Door de gesprekken met Lizanne realiseerden we hoe we weer door kunnen, samen. Anton is begonnen als vrijwilliger en heeft nu wat vaker tijd voor bezoek aan zijn familie in Noord-Frankrijk. Inmiddels is er een varkenshok met asbest opgeruimd en zijn er 64 zonnepanelen gelegd. Dat kwam goed uit, want onze gasboiler – waarvan de stookkosten de pan uit rezen – was stuk. Het afgelopen half jaar hebben we meer in het bedrijf voor elkaar gekregen dan in de 8 jaar hiervoor.” Anton: “Ik heb eigenlijk maar een boodschap aan de collega’s om ons heen: Een plattelandscoach? Ga dat doen!”

Hulp van een plattelandscoach?

Inmiddels maken in de provincie Utrecht zo’n 250 boeren en hun gezinnen gebruik van deze coaching. De deelnemers zijn net als de familie Zwart tevreden: de plattelandscoach scoort een 8,5 en maar liefst 93% van de deelnemers beveelt de plattelandscoaches aan.

Wil je meer weten over de hulp van een plattelandscoach bij persoonlijke vragen? Je mag Janny Zwart bellen over haar ervaring: 06-1386 2696.

Profielfoto Lizanne Roeleven
Profielfoto Wim Coenraadts
Profielfoto Dorine Zwaan